Titreşimli Zil Defteri

Kategori: Tween Tinkerers (10‑12 yaş) Süre: 60‑75 dk Zorluk: ★★★☆☆

---

Sınıfta, mutfakta ya da çalışırken ortalığı çınlatan zil seslerine ihtiyaç duymadan haberleşmek mümkün mü? “Titreşimli Zil Defteri” bunu kanıtlıyor: Bir Micro:bit butona basınca radyo sinyali gönderir, diğeri titreşim motorunu tetikler ve ekranda “!” ikonu gösterir. Ses olmadığı için ev ödevi yapan çocuğunuzu rahatsız etmeden “yemek hazır!” mesajı iletebilir; gizli kodlarla arkadaşınıza da sinyal gönderebilirsiniz.

---

Öğrenme Hedefleri

• Radyo iletişimi: Micro:bit kartları arasında veri paketi gönderme‑alma
• Transistörle anahtarlama: Düşük akımlı çıkış pininden motor sürme
• Temel lehim & devre güvenliği
• Kod‑donanım entegrasyonu: Girdi → kablosuz aktarım → çıktı

---

Gerekli Malzemeler

Adet	Malzeme	Tahmini Fiyat (₺)	Açıklama
2	Micro:bit (V1 veya V2)	2 × 600	Gönderici + alıcı
2	AAA pil kutusu (2‑3 pil)	2 × 40	Portatif kullanım
1	Vibrasyon motoru (coin type, 3 V)	20	80–120 mA
1	NPN transistör (2N2222)	5	Motoru anahtarlamak için
1	100 Ω direnç	1	Transistör baz akım sınırlama
1	1N4148 diyot	2	Bobin geri gerilimini bastırma
–	Breadboard ve/ya lehim ekipmanı	–	Geçici veya kalıcı montaj
–	Crocodile kablo x3	30	Hızlı bağlantı
–	Makas, tel soyucu, bant	–	Yardımcı aletler

Toplam maliyet yaklaşık 1 360 ₺ (Micro:bit dâhil); evde kartlarınız varsa 70 ₺’ye inebilir.

---

Adım Adım Yapım

A. Donanımı Kur

1. Gönderici Micro:bit

• Ek donanım gerekmez.
• A butonuna basıldığında radyo paketinde "DING" mesajı yollayacak.

2. Alıcı Micro:bit & Motor Sürücüsü

Devre Şeması

         Micro:bit
 P1 ─────■────┬────> Baz (T)
            100 Ω  │  2N2222
                  ─┘
Motor(+) ── +3 V (pil kutusu)
Motor(−) ── Kolektör (T)
             Emitör (T) ── GND
Diyot 1N4148: Motor(−) → Anot, Motor(+) → Katot

• Motor GND hattı transistör kolektörüne, motor artı hattı pil kutusunun +3 V’una bağlanır.
• Diyot, motor sönüp manyetik alan çökerken oluşan ters gerilimi emerek Micro:bit’i korur.

Montaj

1. Breadboard’a transistörü yerleştir.
2. 100 Ω direnci P1 pininden baz bacağına tak.
3. Motor kablolarını ve diyotu yerleştir; kutuplara dikkat.
4. Son olarak pil kutusunun GND ve +3 V uçlarını Micro:bit’in GND ve 3 V pedlerine bağla.

B. Yazılım

1. Gönderici (TX) Kodu

radio.setGroup(17)              // Benzersiz grup numarası
input.onButtonPressed(Button.A, () => {
    radio.sendString("DING")
    basic.showIcon(IconNames.Yes)
})
input.onButtonPressed(Button.B, () => {
    radio.sendString("STOP")    // Sessiz alarmı iptal et
    basic.clearScreen()
})

2. Alıcı (RX) Kodu

radio.setGroup(17)
radio.onReceivedString(received => {
    if (received == "DING") {
        pins.digitalWritePin(DigitalPin.P1, 1)  // Motor ON
        basic.showIcon(IconNames.Angry)         // “!” benzeri ikon
        basic.pause(1000)                       // 1 sn titreşim
        pins.digitalWritePin(DigitalPin.P1, 0)  // Motor OFF
        basic.clearScreen()
    } else if (received == "STOP") {
        pins.digitalWritePin(DigitalPin.P1, 0)
        basic.clearScreen()
    }
})

Not: Radyo grubunu 0‑255 aralığında rastgele seçerek başka Micro:bit’lerle çakışmayı önleyin.

C. Test & Kalibrasyon

1. Her iki karta kodu yükleyin, pil kutularını takın.
2. A düğmesine basın → karşı tarafta motor 1 sn titreşip “!” ikonunu göstersin.
3. B düğmesine basarak alarmı iptal etmeyi deneyin.
4. Motor titreşmiyorsa: P1 lojik çıktısını multimetreyle ölçün; 0‑3 V değişimi görmelisiniz. Akım > 120 mA çekiyorsa daha güçlü transistör veya 220 Ω direnç kullanın.

---

5. Projenin Nasıl Çalıştığı

Bileşen	İşlev
Radyo Modülü	2.4 GHz, 300 bit/sn – Micro:bit’ler arasında kısa paket gönderir.
NPN Transistör	P1 pininden gelen 3 V, baz‑emitör yoluyla küçük akım başlatır → kolektör hattı kapanır, motor akımını anahtarlamış olur.
Vibrasyon Motoru	Merkezde dengesiz ağırlık döner; 80‑120 mA çekerek titreşim üretir.
Diyot	Motorun indüktif “tepme” gerilimini bastırır; transistör ve MCU’yu korur.

---

6. Güvenlik Notları

• Pil Kutupları: Ters bağlarsanız transistör yanabilir.
• Titreşim Süresi: Motoru 5 sn’den uzun süre sürekli çalıştırmayın; 3 V’da ısı artabilir.
• Lehimleme: 10‑12 yaş çocuklarda yetişkin gözetiminde; havalandırma sağlayın.

---

7. Geliştirme Fikirleri

1. Çoklu Alıcı: Aynı grupta beş alıcı karta kadar test edin; hepsi senkron titreşir.
2. Özel Kod: “DING1”, “DING2” gibi farklı mesajlarla kısa‑uzun titreşim kombinasyonu yapın (Morse vari).
3. OLED Ekran: Alıcıya I2C OLED ekleyip “Mom calls you!” metni gösterin.
4. Kapı Sensörü: Gönderici kartın pinine mıknatıs‑reed switch bağlayın → kapı açıldığında sessiz uyarı.
5. Enerji Tasarrufu: Alıcıda radio.setTransmitPower(0) ve basic.pause(200) döngüleriyle pili uzatın.

---

8. Sonuç & Paylaş

“Titreşimli Zil Defteri” ile yüksek sesli zil yerine kodu, elektroniği ve mekanik titreşimi birleştirerek yaratıcı, sessiz haberleşme çözümü kurdunuz. Şimdi projenizi video‑fotoğrafla belgeleyip #SilentPager etiketiyle paylaşın; farklı titreşim kodları geliştiren diğer Tween Tinkerers’larla fikir alışverişi yapın!

İyi denemeler, sessiz ama etkili sinyaller dilerim!