Kıkırdayan Fener

Yatay 16:9 kadrajda ahşap masada duran şeffaf plastik bardak; üstü streç film ve sarı lastikle kapatılmış, içinden sarı pipet geçiyor. Bardak yüzünde kocaman oynar gözler, kırmızı gülümseme ve holografik benekli çıkartmalar parlıyor; arka plan koyu ve sade.
Kıkırdayan Bardak

Bu fener, çocuğunuzun kahkahası ile çalışır—pile, elektroniğe gerek yok! İçine üflediği baloncuklar bardak duvarına çarpar, yapıştırdığınız fosforlu pullar ışığı yansıtır ve karanlıkta anlık “pırıltılar” oluşur. 30‑40 dakikada tamamlanır, kesici alet kullanılmaz; tamamen güvenli ve kodsuz bir Mini Makers aktivitesi.


Malzeme Listesi

AdetMalzemeÖlçü / ÖzellikNereden Bulurum?
1Şeffaf plastik bardak300 ml, pırıl pırıl berrakTek kullanımlık bardak paketi
1Baloncuk pipetiSabun köpüğü oyuncaklarının içindenKırtasiye / oyuncakçı
2Oyuncak gözKendinden yapışkanlı, Ø 15 mmKırtasiye / hobi market
30‑40Fosforlu veya holografik pulØ 5 mm, inceHobi market, kırtasiye
1Streç film parçası10 cm × 10 cmMutfak rulosu
1Çorap lastiğiØ ≈ 7 cmEvin dikiş kutusu
Transparan bant1 cm genişlikHer evde vardır
İsteğe bağlı sticker & kalemRenkli süs içinÇocuğun kalem kutusu

Toplam maliyet: Evinizde bardak & streç film varsa pullar ve gözlerle birlikte ≈ 25 ₺.


Hazırlık Öncesi Notlar

  1. Çalışma Alanı: Masanızı gazete kâğıdıyla kaplayın; pullar çok kayar.
  2. Işık Testi: Projeyi tamamladıktan sonra odayı hafif karartmanız gerekecek—gece lambası veya telefon feneri yerine karanlık daha etkileyici.
  3. Hijyen: Pipet çocuğun ağzına değecek, yapıştırma bitene dek pipeti bir peçete üzerine koyun.

Adım Adım Yapım Kılavuzu

Adım 1 – Bardağı Süsle (5 dk)

Amaç: Bardağın “yüzü”nü oluşturmak.

  1. Bardağı dik tutun; çocuğunuza “buraya gözler gelecek” deyin.
  2. Oyuncak gözü bardak duvarına yapıştırın (bardağın üst yarısına).
  3. Ağız için kalemle geniş bir gülen ağız çizin veya sticker yapıştırın.

Kontrol Noktası: Bardak size bakan kocaman yüzlü, burunsuz bir karakter gibi görünmeli.


Adım 2 – Yansıtıcı Pulları Yapıştır (5 dk)

Amaç: Baloncuk çarptığında ışığı yansıtacak yüzeyler eklemek.

  1. Çocuğa küçük bir kâse pul verin, “parlak tarafı dışa bakacak” diye gösterin.
  2. Pulları bardak iç yüzeyine rastgele yerleştirin.
    • Yaklaşık 3 parmak eninde boşluk bırakmadan dizmeye çalışın.
  3. Transparan bant şeritlerini kısa (2 cm) parçalara kesin, pul üzerine bastırıp yapıştırın.

Kontrol Noktası: İç duvar “diskoküre” gibi parlak beneklerle kaplanmış olmalı. Yaklaşık 30 pul yeter.


Adım 3 – Baloncuk Pipetini Yerleştir (2 dk)

Amaç: Hava kabarcıklarını doğrudan bardağın ortasına vermek.

  1. Pipetin düz ucunu alın; bardak duvarına paralel alttan 1 cm yukarıya hizalayın.
  2. İki parça bant ile pipeti sabitleyin:
    • İlk bant pipetin ortasını tutar.
    • İkinci bant bardağın alt kenarına değmeyecek şekilde uç kısmı sabitler.
  3. Pipetin ağızlık tarafı dışarıda, iç ucu bardağın tam ortasına uzanmalı.

Adım 4 – Streç Film Kapak (3 dk)

Amaç: Baloncukları içeride tutacak esnek bir kapak yapmak.

  1. Streç film parçasını bardağın ağzına gerin—gitar teli gibi gergin olmalı.
  2. Çorap lastiğini çevresine geçirerek filmi sabitleyin.
  3. Kürdan veya iğne ucuyla iki minik delik açın:
    • Delik 1: Pipetin çıktığı noktada kapak yırtılmasın.
    • Delik 2: Tam zıt tarafta, hava kaçış deliği (≈ 2 mm).

Adım 5 – “Çalıştır & Gül” (5 dk)

Amaç: Baloncuk efektiyle ışığı deneyimlemek.

  1. Çocuğu pipetin ağızlık ucuna yaklaştırın.
  2. Talimat:
    • “Derince nefes al, hızlı bir ‘ho‑ho‑ho!’ yapar gibi üfle!”
  3. Bardakta sabun kabarcıkları oluşacak, yüzeye çarptıkça pullar parlayacak.
  4. Oda hafif karanlıksa parıltılar çok daha net görünür.
  5. Çocuk kahkaha attıkça üfleme ritmi bozulur → her gülme farklı pırıltı deseni verir.

Troubleshooting

SorunÇözüm
Baloncuk yokPipeti sabun köpüğü solüsyonuna batırın veya 1 çay kaşığı bulaşık deterjanını 1/2 bardak suya karıştırıp pipeti daldırın.
Parıltı görünmüyorOdayı biraz daha karartın veya fosforlu pulları artırın.
Streç film yırtılıyorYeni film gerin, lastiği çok sıkı çekmeyin.

Bilimsel Arka Plan

  • Ses & Hava Basıncı: Üflemeyle çıkan hava akımı baloncuk zarı oluşturur.
  • Optik Yansıma: Fosforlu/holografik pullar, üzerine çarpan ışığı geniş açıyla yansıtır; kabarcık patladığında mini “flaş” efekti oluşur.
  • Neden‑Sonuç: Çocuk ses → hava → baloncuk → ışık zincirini çıplak gözle izler.

Güvenlik ve Temizlik

  • Pipeti paylaşırken her çocuk için ayrı ağızlık veya tek kullanımlık pipet tercih edin.
  • Sabun solüsyonunu yutmamaya dikkat; proje bitince bardak ve pipeti ılık suyla durulayın.
  • Streç filmi değiştirirken lastiği gözlerden uzak tutun (fırlayabilir).

Genişletme Fikirleri

  1. Renkli Işık Yarışı: İki farklı fosforlu pul rengi kullanın, hangi renk daha parlak?
  2. Karanlık Oda Deneyi: Tam karanlıkta video çekip slow‑motion izleyin.
  3. Öykü Tasarımı: Bardağı “Işık Böceği Feneri” olarak adlandırıp minik bir masal yazın.

SSS – Sık Sorulan Sorular

Elektrik neden yok—ışık nereden geliyor?

Işık aslında odadaki ortama ait. Pullar, yüzeylerinde ince metalik film sayesinde gelen ışığı aynaya benzer yansıtıyor; baloncuk patlayınca ani, parlak bir yansıma oluyor.

Sabun köpüğü şart mı?

Köpük baloncuğu ışığı kırar ve pullara çarpar; sadece hava üflerseniz parıltı çok zayıf olur.

Fosforlu pul yerine ne kullanabilirim?

Alüminyum folyo minik diskler, holografik hediye kâğıdı parçaları veya CD’yi küçük kareler hâlinde kesip yapıştırabilirsiniz.


Kıkırdayan Fener; kahkaha, baloncuk ve ışığı birleştiren tamamen yeni bir Mini Maker projesi. Üstelik ne lehim, ne pil, ne kod—sadece hayal gücü, biraz sabun, bol kahkaha! Fotoğraf veya videonuzu #KikirdayanFener etiketiyle paylaşın; en parlak pırıltıyı yakalayan siz olun.

Mutlu gülüşler, parlayan anlar dileriz!

Leave a Comment

Comments

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

Bir Cevap Yazın